17. Hukuk Dairesi         2016/5566 E.  ,  2017/11340 K.

  •  


"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davalı ...aleyhine açılan davanın feragat nedeni ile reddine, diğer davalılar aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş ile davalı ...vekilleri tarafından süresi içinde temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:


-K A R A R-
Davacı vekili; 21/11/2007 tarihinde davalı ...'a ait, davalı ...'in kullandığı ... plakalı aracın, davalılardan ...'un maliki olduğu ve aynı zamanda kullandığı ... plakalı araç ile çarpıştığını, maddi hasarlı ve yaralamalı trafik kazası meydana geldiğini, bu çarpışma neticesinde davalılardan ...'un kullandığı minibüsün davacı ...'a çarptığını, 07/09/2009 tarihli ... Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı'nın 07/10/2009 tarihli raporunda davacının yapılan muayenesinden malüliyet oranının %32 olarak tespit edildiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 30.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatının davalı araç sürücüleri ve maliklerinden kusurları oranında ve olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesini, davalılardan ... Sigorta A.Ş. ve ...Sigorta A.Ş.'den kusurları oranında ve poliçe limitleri dahilinde 30.000,00 TL'nin kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacı tarafa ödenmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı ... vekili; kaza tarihinden itibaren 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, bu nedenle zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davalı ... şirketinin ceza davasının tarafı olmadığından davalı ... şirketi hakkında ceza davasının zamanaşımı süresinin uygulanmayacağından zamanaşımı nedeniyle davanın reddinin gerektiğini, davalı ... şirketinin faizden temerrüt tarihinden itibaren yasal faizle sorumu olduğunu, beyan etmiştir.Davalı ... vekili; açılan davayı kabul etmediklerini, açılan davanın haksız ve hukuki mesnetten yoksun olup reddinin gerektiğini, ... Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı'nın raporunu kabul etmediklerini, yeniden rapor alınmasını talep etmiştir.Davalı ... vekili; açılan davayı kabul etmediklerini, ceza dosyasındaki kusur durumunu kabul etmediklerini, müvekkilinin kusursuz olduğunu, açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacı tarafça davalı ... aleyhine açılan davanın feragat nedeniyle reddine, davacı tarafça davalılar ..., ..., ... ve ... Sigorta A.Ş. aleyhine açılan davanın kısmen kabul-kısmen reddi ile, 20.000,59 TL tazminatın 21/11/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, 6.666,86 TL tazminatın 21/11/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ...Sigorta A.Ş.'den(...Sigorta A.Ş.'nin sigorta poliçesi limitiyle sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, dair karar verilmiş, hüküm davalı ...Ş ile davalı ...vekili tarafından temyiz edilmiştir.


1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ...Ş vekilinin aşağıdaki bendin dışında kalan temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.


2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan iş göremezlik tazminatı istemine ilişkindir.Davadan feragat, iki taraftan birinin talep sonucundan vazgeçmesidir (HUMK. 91.md.). Davadan feragat eden davacı, bununla dava dilekçesinin talep sonucu bölümünde istemiş olduğu haktan tamamen veya kısmen vazgeçer. Davacı, feragat etmek suretiyle açmış olduğu davayı sona erdirebilir. Mahkeme, davacının beyanının gerçekten feragat olduğunu ve kanunun öngördüğü şekilde yapıldığını tespit ederse, davanın feragat nedeniyle reddine karar verir. Bu karar, yalnız usul hukukuna dayanan bozma sebeplerinden dolayı temyiz edilebilir. Davadan feragat, maddi anlamda kesin hüküm (HUMK. 207. md.) teşkil eder. Davacının feragat beyanı müteselsil sorumlu olan diğer davalı için de hüküm ifade eder. Somut olayda davacı taraf, davalı ...aleyhine açmış olduğu davadan feragat etmiştir. ...davalı ...'a ait ... plaka sayılı aracın zmms poliçesini düzenleyen şirkettir.


Davacı taraf, ... Sigorta tarafından 13.02.2012 tarihinde 63.748,37 TL ödeme yapıldığı için, taraflar arasında düzenlenen ibraname gereğince davalılar ...Sigorta A.Ş, ... ve ...'u ibra etmiştir. Davacı taraf "davalı ...Ş, ... ve ...'dan maddi tazminat yönü ile hak ve alacağımız kalmadığını, maddi tazminat yönü ile ... plaka sayılı araç maliki ve sürücüsünü ibra ettiğimiz ve başka bir dava ya da hukuki takip yapmayacağımızı, beyan ederiz" şeklinde ibranameyi dosyaya sunmuştur. Davacının, ibraname-feragatname içeriğine göre, davalı ...Ş. ile diğer davalılar ... ve ...'dan hiçbir alacağı kalmadığını beyan ve tasdik ettiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, feragat nedeni ile ...aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiş, ancak malik ve sürücü yönü ile anılan ibraname-feragatname üzerinde durulmaksızın, bilirkişi raporuyla belirlenen tazminat miktarından, ödenen paranın mahsubu ile kalan 20.000,59 TL'den davalı ... ve ... sorumlu tutulmuştur. Buna göre mahkemece, söz konusu ibraname-feragatnamenin geçerliliği tartışılmadan ve bu surette davalılar ... ve ...'un sorumluluğunun sona erip ermediği değerlendirilmeden, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.Ayrıca Mahkemece ibranamenin müşterek ve müteselsil sorumlu olan diğer davalı ... şirketi ... Sigorta A.Ş'yi de sorumluluktan kurtarıp kurtarmadığı hususunun da değerlendirilmesi gerekirken, eksik inceleme ile ...dışındaki bütün davalılar yönü ile hüküm kurulması doğru olmamıştır.


3-Çalışma hayatının aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemini olan pasif devre olarak ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olarak belirtilmemiş (asker, polis vb. gibi) kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresi, bakiye yaşam süresi varsa bu sürenin de pasif çalışma dönemini oluşturduğu Dairemiz ve Yargıtay'ın yerleşik uygulaması ile benimsenmiştir.


Somut olayda maddi tazminatın belirlenmesinde mahkemece hükmüne esas alınan hesap raporunda davacının pasif devre zararının asgari ücretle yapıldığı görülmektedir. Sürekli iş göremezlik tazminatın hesabında pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararının asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulünün gerektiği Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda sigortalının pasif devre zararının da oluşacağının kabulü ile pasif devre zararının hesaplanmasında asgari ücretin esas alınması yerindedir.Bununla birlikte 01.01.2008 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5615 sayılı Yasa'nın 2. maddesiyle değişik 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun Asgari Geçim İndirimi başlıklı 32. maddesi "Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır. Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için %50'si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için %10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için %7,5 diğer çocuklar için %5'idir. Gelirin kısmi döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz" hükmünü içermektedir.


Bu bakımdan, pasif devrede herhangi bir işte çalışılmasa bile, salt yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin ekonomik bir değer taşıması nedeniyle bundan yoksun kalan hak sahipleri bakımından bir zarar oluşacağı ve bu zararın karşılanması amacıyla pasif devre zararının hesaplanması gerektiği, bu zararın hesaplanması sırasında esas alınması gereken ücretin asgari ücret olduğu Dairemizin ve Yargıtay'ın yerleşmiş görüşlerindendir. Diğer bir deyişle pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan asgari ücret, bir çalışmanın karşılığı değil ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığıdır. Bu duruma göre ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin, ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif devre zararının hesaplanması sırasında dikkate alınamayacağı açıktır. Bu duruma göre asgari geçim indiriminin dikkate alınmak suretiyle belirlenen ücretle pasif devre destek zararını hesaplayan bilirkişi raporunun hükme esas alınması doğru görülmemiştir.


4-Davalı ...Ş diğer davalı ...'un kullandığı ... plaka sayılı aracın trafik sigortacısıdır. 2918 sayılı KTK.nun 98/1, 99/1 maddeleri ile ZMSS poliçesi Genel Şartlarının B.2 maddesi uyarınca rizikonun belge ve bilgileri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 işgünü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Bu sebeple usulüne uygun bir başvuru yapılıp yasada belirlenen süre dolmadan trafik sigortacısı bakımından alacağın muaceliyetinden ve dolayısıyla temerrüdünden söz edilemez. Somut olayda davalı ... şirketine davadan önce ihbarda bulunulmadığı için, davalı ... şirketinin bu dava ile temerrüde düştüğünün kabulü ile dava tarihinden itibaren temerrüt faizine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde eksik incelemeye davalı olarak olay tarihinden itibaren faizle sorumlu tutulması doğru görülmemiştir.5-Yukarıdaki açıklamalara göre, davalı ...Ş vekilinin bozma sebep ve şekline göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...ile ... Sigorta A.Ş vekilinin, (3) ve (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin bozma sebep ve şekline göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş ile ...ne geri verilmesine, 06/12/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

29 Kasım 2019 Cuma
© 2024 AS-Hukuk Tüm Hakları Saklıdır.